आठवण पन्नास वर्षांपूर्वीची…

✍️ लेखक : सुभाष पाटील घोडगावकर

अमळनेर: पन्नास वर्षांचा काळ म्हणजे जणू एक संपूर्ण युगच बदलले! पण त्या काळातील काही क्षण, काही चेहरे आणि काही प्रसंग आजही मनात कोरलेले आहेत. जळगाव आकाशवाणी केंद्राचे उद्घाटन झाल्यानंतरचा तो काळ — आजही आठवला की अंगावर रोमांच उभे राहतात.

उद्घाटन समारंभानंतर लगेचच तत्कालीन स्टेशन डायरेक्टर श्री. ल. गो. भागवत यांनी एक विलक्षण कल्पना मांडली — खानदेशातील साहित्यिक आणि ऐतिहासिक स्थळांना भेट देण्याची. त्या प्रवासाची सुरुवात झाली चोपड्यापासून… आणि त्या दिवशी जणू खानदेशच्या सांस्कृतिक यात्रेची एक नवी पानच उघडली गेली.

✒️ त्या काळातील साहित्याचा सुवर्णकाळ

त्या वेळेस चोपड्याचे साहित्य पटल किती समृद्ध होते हे सांगायलाच नको.
श्री. दादासो ए. एन. सोनवणे, सुभाष पाटील, इंदिराताई पाटील, रा. शे. साळुंखे, कवी अकिल जबाब, र. पु. वरडीकर — अशी अनेक नावं त्या काळी साहित्य आणि पत्रकार क्षेत्रात तेजाने झळकत होती.
त्यांच्यासोबतच आम्ही काही नवोदितही होतो, ज्यांनी त्यांच्या मार्गदर्शनाखाली वृत्तपत्रांमध्ये लेखनास सुरुवात केली.

त्या काळी लिहिणे म्हणजे केवळ छापण्यासाठी नव्हे, तर विचारांना समाजापर्यंत पोहोचवण्यासाठी असायचे. एखाद्या साप्ताहिकात चार ओळींची बातमी प्रकाशित झाली तरी तिचा प्रभाव प्रचंड असायचा. प्रत्येक शब्द विचारपूर्वक लिहिला जाई, आणि प्रत्येक वाचक त्याचा अर्थ अंतःकरणाने समजून घ्यायचा.

️ आकाशवाणी आणि साहित्याचा संगम

जळगाव आकाशवाणी केंद्र हे त्या काळी खानदेशातील साहित्यिकांसाठी प्रेरणेचे केंद्र बनले. भागवत सरांच्या पुढाकाराने स्थानिक लेखक, कवी, पत्रकार यांना व्यासपीठ मिळाले. त्यांच्यामुळेच खानदेशातील साहित्यिक विचारांना प्रसाराचे माध्यम मिळाले.

त्याकाळी साहित्य सेवा मंडळ ही संस्था तर अनेकांसाठी आधारवड ठरली. नवोदितांना संधी मिळाली, चर्चासत्रं, वाचन-स्पर्धा, कविसंमेलनं आयोजित झाली. साहित्य हे केवळ कागदावरचे शब्द न राहता लोकांच्या जगण्यातले विचार बनले.

️ त्या काळाच्या आठवणी

त्या काळातले अनुभव आजही मनात जिवंत आहेत. हातात लेखणी, मनात आशा, आणि डोळ्यांसमोर समाजाचे वास्तव — अशा भावनेने आम्ही लिहायचो. कधी एखाद्या वाचनसभेत कविता वाचल्यावर मिळणारे टाळ्यांचे दाद, तर कधी एखाद्या बातमीवर आलेले लोकांचे प्रतिसाद — हे सगळेच त्या काळातील संपत्ती होती.

त्या दिवसांचे एक छायाचित्र आजही माझ्याकडे जपून ठेवले आहे. त्या एका फोटोमध्ये आमचे तारुण्य, आमचे स्वप्न, आमचे साहित्यप्रेम आणि आमचा काळ — सगळेच दडले आहे.

ते चित्र पाहिले की वाटते — हो, हा आमच्यासाठी खऱ्या अर्थाने ऐतिहासिक क्षण होता!

—

 “त्या काळातील प्रत्येक शब्द, प्रत्येक ओळ — आजही जिवंत आहे आमच्या आठवणींमध्ये.”
— सुभाष पाटील घोडगावकर